Bir toplumdaki huzur ve sükunetin temini oldukça önemlidir. En temel ihtiyaçlar arasında yer alan güvenliğin temin edilmesine yönelik çalışan devlet organlarının varlığının yanı sıra, toplum huzurunu bozucu eylem ve faaliyetlerin tanımına ilişkin alanın da belirtilmesi gerekir. Hangi eylem ve davranışın suç olduğunun tanımlanması ile beraber, güvenliği zedeleyici davranışlara ilişkin cezaların da yetkili kurumlar tarafınca kararlaştırılması lazımdır. Bu ihtiyacı karşılamaya yönelik bir disiplin olarak gelişen ceza hukuku, en eski ve kadim hukuk dallarından biri olarak ifade edilebilir. Ceza hukuku, toplumda işlenilen veya işlenme ihtimali olan suç ve cezaları düzenleyen kamu hukuk dalı olarak tanımlanabilir. Ceza hukuku,  suç ve cezaları düzenleyen bir kamu hukuku dalıdır.
Ceza hukuku, iki farklı dala sahiptir. Genel ve özel ceza hukuku olarak ikiye ayrılan infaz hukukunun bölümleri şu şekilde açıklanabilir:
Genel ceza hukuku: Genel ceza hukukunun ilgilendiği alan suç şekilleri ve tanımlarıdır. Hem maddi hem de manevi suç unsurlarının açıklanması, bunlara yönelik ilkeler ve tayin edilen cezalar, genel ceza hukuku alanına girer. Yine cezanın nasıl azaltılabileceği veya ortadan kaldırılacağına dair cezaları ilgilen bütün genel ilke ve kurallar, bu hukukun uhdesindedir.
Özel ceza hukuku: Özel ceza hukuku, genel ilkelerde belirtilen suçları teker teker ele alır ve inceler. Böylece, suçların kapsamlarını ve sınırlarını belirler. Suçların birbirinden ayrılmasını sağlar. Bu yönleri, olabildiğince kesin ve net çizgilerle belirtmeye çalışır. Bu şekilde, karşı tarafa yönelik suçlamaların ceza infaz hukukunun hangi suç şekline ve tanımına girdiği belirlenir. En doğru ve muhtemel cezanın verilmesi kolaylaşır.

Ceza muhakemesi hukuku nedir?

Ceza infaz hukukunu irdeleyen bir hukukçunun ayrıca bilmesi gereken dallardan birisi de, ceza muhakemesi hukukudur. Bu hukuk dalı ile bir ceza soruşturmasının nasıl yapılacağına yönelik çizgi ve hatlar belirlenir. Soruşturmanın sınırları çizilir, nasıl ilerleneceğine yönelik detaylı bilgiler yer alır. bu bakımdan ceza hukukunun sahip olduğu temel kanunları şunlardır: Muhakeme kanunu, Türk ceza kanunu, ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazını içeren kanunlar, kaçakçılık ve terörle mücadele kanunları, ateşli silah ve kesici aletlerle ilgili kanunlardır.
Bir uyuşmazlığın yaşanması halinde alınması gereken kararı belirleyen kurallara esasa ilişkin kurallar denir. Bir yaralama suçundan dolayı sanık sandalyesinde oturana karşın verilecek cezayı açıklayıcı kanun maddeleri esasa ilişkin bir düzenlemedir. Bununla beraber, usule yönelik çalışmaları da kanunlar belirler. Herhangi bir ceza soruşturmasında tanıklık yapacak kişiye nasıl yemin ettirileceğine dair maddeleri içeren kanunlar usule ilişkindir.