Mirasa ilişkin konularda ortaya çıkan uyuşmazlıkların halline yönelik çözümün arabuluculuk kurumunca dağıtılması mümkündür. Mirasa ilişkin hususlarda mahkemeye müracaat etmeden aradaki uyuşmazlığın çözümü arabulucu kurumlarınca hem hızlı hem de tarafların memnun olacağı bir şekilde sonuçlandırılabilir. Mirasa ilişkin anlaşmazlıklar için arabuluculuk yolu açık olsa da, tarafların anlaşamaması durumlarında mahkemeye müracaat etme hakları her zaman vardır. Muristen kalan malların paylaşımı konusunda ortak noktada birleşerek, çekişmeli bir dava süreci yaşanmadan malların satılarak veya satılmadan paylaşımı yapılabilir.
Mirasa ilişkin davalarda tarafların en sık yaşadığı sorunlardan biri taşınmazlarla ilgilidir. Taşınmazların satılmadan paylaşılması olasılığının oldukça düşük olması nedeniyle taraflar arasındaki uyuşmazlık uzun süre devam edebilir. Taşınmaz mallardaki farklı nitelikler ve özelliklerle beraber miras hissesinin gayrimenkulün hangisi tarafını belirttiğinin net olmaması uyuşmazlığın çözümünü zorlaştırır. Buradaki anlaşmazlığın yoğun bir şekilde yaşanması halinde taraflara satış yolu ile paylaşım teklif edilebilir. Mirasa taraf kişilerin bu fikre ortak olması halinde mirasa ilişkin taşınmazların satışından elde edilecek gelirin miras hissesine göre dağıtımı gerçekleşebilir.
Avrupa Parlamentosu’nun 2008/52 sayılı 21.05.2008 tarihli Direktif ile ‘Medeni Hukuk’ alanındaki davaların arabuluculuk yöntemi ile çözülmesi önerilmiştir.

Mirasa yönelik anlaşmalık türleri

Mirasa ilişkin uyuşmazlıkların en önemlilerinden biri de taşınmazlara ilişkin tapuların iptal ve tescilleriyle alakalıdır. İptal davaları, yasal mirasçılar tarafından açılabilir. Ya da, mahkeme yoluna başvurulmadan mirasçılar arasında anlaşma ve uzlaşma gerçekleşebilir. İptale konu edinen davaların nedeni ise, murisin hayatta iken mirasa ilişkin malı birtakım yollarla yasal mirasçı olacak kişiye intikal ettirmesidir. Bu durumda, mirasa ilişkin maldan yararlanma hakkı bulunan diğer mirasçılar, haklarının ihlal edildiği düşüncesine binaen tapu iptal davası açar ve ilgili taşınmazın mirasa dahil edilmesini talep edebilir.

Miras arabulucusuna neden gereksinim duyulur?

Mirasa yönelik davaların hızlı ve yasal mirasçıları memnun edici şekilde çözümü için arabulucu avantajlarından faydalanılabilir. Tarafların bir araya getirilerek, müzakere usulüyle mirasa ilişkin uyuşmazlıkların çözümünü hedefleyen arabulucu sayesinde adaletli ve memnun edici bir sonuç elde edilebilir. Tarafların kendilerini ifade etmelerini sağlayıcı ortamın oluşturularak, herkesin fikrini söylemesinin sağlanması ve orta noktanın bulunması, mirasa yönelik uyuşmazlıkların kısa süre içerisinde hallini mümkün kılar. Böylece, mahkeme yolu ile çözülmesi hedeflenilen ancak çekişmeler nedeniyle uzun süre uzlaşma sağlanamadığı için sonuçsuz kalan miras davası söz konusu olmaktan çıkar. Mirasa ilişkin uyuşmazlıklarda arabulucu ihtiyari bir tercihtir. Dolayısıyla taraflar, mahkeme yoluna da başvurulabilir ve aralarındaki anlaşmazlığı arabulucu kuruma başvurmadan mahkemeye intikal ettirebilir.

2008/52 Sayılı 21.05.2008 Tarihli Avrupa Parlamentosu Direktifi