Türkiye’de ilk yerli Franchise sistemi 1985 yılında TURYAP ile yabancı Franchise sistemi 1986 yılında Mc Donalds ile başlamıştır. Yabancı şirketler Master – Franchisor faaliyeti yürüten kişi ve şirketler aracılığıyla yeni bir şirket kurarak veya kurulu bir şirketi devralarak veya kurulu bir şirkete ortak olarak Türkiye piyasasına girmektedirler. BALRIUM, birçok değişik sektörde ve türde, içinde hukuki ve ekonomik birçok değişik ilişkiyi barındıran, tarafların ortak rızasıyla borç doğuran süreci düzenleyen, iki taraflı ve sürekli, karma nitelikli, (ürün veya hizmet franchise sözleşmesi) Ürün veya Hizmet Franchise Sözleşmesi düzenleyerek yerli ve yabancılara başarılı hukuki destek ve çerçeve sözleşme desteği vermektedir.
Franchise Sözleşmeleri Düzenlenirken Dikkat Edilmesi Gereken Hukuki Hususlar
1.) Her ne kadar Franchise Sözleşmeleri için kanunda belirli bir şekil şartı öngörülmemişse de; sözleşmenin konusunun Marka Lisansı, Know-How Lisansı, Patent Lisansı, Eksik Münhasır Haklar, Fikri ve Sınai Unsurlara ilişkin Lisanslar, Ticaret Ünvanı ve İşletme Adı Lisansı gibi lisansların kullandırılması sözkonusu olacağından YAZILI düzenlenmelidir.
2.) Kendisine ait üretim, işletme ve pazarlama sistemine dahil fikri ve sınai unsurları kullandırmayı, onu bu sisteme entegre etmeyi ve zincirin halkasın yaptığı ticari faaliyet sırasında desteklemeyi taahhüt eden franchise veren (FRANCHISOR) ile üretim, işletme ve pazarlama sistemine entegre olarak bu sisteme dahil unsurları taraflar arasında belirlenen ilkeler çerçevesinde kullanma hakkı kazanan ve aynı zamanda kullanmakla yükümlü olan, sistemin kapsamındaki mal ve/veya hizmetlerin sürümünü kendi nam ve hesabına yapmayı ve desteklemeyi bir de FRANCHISE BEDELİ ödemeyi taahhüt eden franchise alan (FRANCHISE) arasındaki HAKLAR ve BORÇLAR belirlenmelidir.
3.) Franchise Sözleşmesi (FRANCHISE AGREEMENT)’ninkonusunu oluşturan; franchise verenin üretim, işletme, pazarlama sistemine dahil patentli bir buluşun kullandırılması borcunu oluşturan Patent Lisansı veya franchise verenin üretim, işletme, pazarlama sistemini oluştururken edindiği açık veya gizli know-how aktarımını oluşturan Know-How Lisansı veya Türkiye’de ikametgahı bulunan tüzel kişilerin yararlanarak franchise alana kullandırdığı Marka Lisansı veya Türk Ticaret Kanunu’nun Haksız Rekabet hükümleri kapsamında korunan Eksik Münhasır Haklar, Fikri ve Sınai Unsurlara İlişkin Lisanslar veya Ticaret Ünvanı ve İşletme Adı Lisansı ve bütün bu lisanslara yönelik FRANCHISOR’ın LİSANS KULLANDIRMA BORCU ve kapsamı ile usulü belirlenmelidir.
Franchise Bedeli
4.) Franchise alan, franchise verenin üretim, işletme ve pazarlama zincirinin halkası olarak faaliyet yürüteceğinden, sistemin tümü için belirlenen ilkelere ve talimatlara uymak, denetim ve kontrolü altında çalışan bağımsız bir tacirdir. Franchise alanın franchise verene tarafların aralarında anlaşarak belirlediği Franchise Bedeli (FRANCHISE ROYALTY)’nin miktarı, ödeme zamanları, ödeme usulü belirlenmelidir.
5.) Franchise verenin franchise alanı maddi ve manevi alandaki destekleme borcunun kapsamı, niteliği ve usulü ile franchise alanın satışlardan bağımsız, periyodik olarak belli bir miktar parayı franchise verene ödemeyi üstlenmesine ilişkin borcunun kapsamı, niteliği ve usulü belirlenmelidir.
6.) İçeriğinde satım, vekalet, ortaklık, lisans, know-how, kira, hasılat kirası, istisna, hizmet gibi birçok sözleşme unsuru barındıran ama bu sözleşmelerin hiçbirisi olmayan karma nitelikle Franchise Sözleşmesi (FRANCHISE AGREEMENT)’nin süresi ve sürenin bitiminden sonra sözleşmenin geleceği belirlenmelidir.
7.) Sözleşmeyi sona erdiren haller; olağan fesihte feshi ihbar süresi; haklı nedenle fesihte haklı neden oluşturabilecek haller belirlenmelidir.
8.) Sözleşme sonrası ortaya çıkabilecek sisteme özgü problemler ve çözüm yolları ve çözüm süreçlerine ilişkin ilkeler belirlenmelidir.
9.) Taraflar arasındaki hukuki ihtilafların çözüm usulü, çözüm makamı ve çözüm giderlerinin kime ait olacağı belirlenmelidir.
Av. Arb. Yasemin BAL
WhatsApp ile ulaşın!