193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 32’nci maddesinde engellilik indirimi (geriye yönelik engellilik indirimi) tanımlanmış engellilik indiriminin uygulanmasına dair esas ve usullerin yönetmelikle belirleneceği öngörülmüş ve bu amaçla hazırlanan Sakatlık İndiriminden Yararlanacak Hizmet Erbabının Sakatlık Derecelerinin Tesbit Şekli İle Uygulanması Hakkında Yönetmelik ve Maliye Bakanlığı 222 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde uygulamaya yönelik düzenlemeler yapılmıştır.
- Asgari % 80’ini kaybetmiş bulunan hizmet erbabı birinci derece,
- Asgarî % 60’ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ikinci derece
- Asgarî % 40’ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ise üçüncü derece engelli sayılmakta ve aylık gelir vergisi matrahlarından (2019 yılı için);
- Birinci derece engelliler için 1.200,00 TL,
- İkinci derece engelliler için 650,00 TL,
- Üçüncü derece engelliler için 290,00 TL indirim yapılmaktadır.
İndirimden yararlanmak isteyen engelli çalışanlar, engellilik durumunu belirten raporlarla bulundukları yerdeki vergi dairelerine başvuracaklar, gerekirse hastaneye sevk işlemi yapılarak konu Maliye Bakanlığı Merkez Sağlık Kuruluna intikal ettirilecektir. Bu kurul çalışma gücü kaybı oranını belirleyecek ve durum engellinin işverenine bildirilecektir. Böylelikle işveren engellilik indirimini (geriye yönelik engellilik indirimi) uygulamaya başlamış olacaktır.
Ancak çalışan engelliler işe giriş anında bu bildirimi yapmamışsa geçmiş yıllardaki ücretlerinden yapılmayan indirimin 5 yıllık düzeltme zamanaşımı süresince geriye doğru uygulanıp uygulanmayacağı konusunda Gelir İdaresi Başkanlığının görüş ve uygulaması ile Vergi Yargısının görüşü farklılık arz etmektedir.
Gelir İdaresi Başkanlığı, engelli çalışanın eski tarihli raporu mevcut olsa bile vergi dairesine başvuru tarihinden önceki dönemler için bu indirimden yararlanamayacağı görüşündedir. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın görüşünün dayanağı olan bir yasal düzenleme bulunmamaktadır. Linkte yer alan indirim, istisna ve muafiyetleri de kapsayan verginin kanuniliği ilkesi gereği yönetmelik, tebliğ vb. idari düzenleyici işlemlerle kanunda olmayan yeni bir şart getirilemez.
Vergi Yargısı ise Gelir İdaresi Başkanlığı görüşünün aksine, indirim uygulanmamasının vergi hatası teşkil edeceği, dolayısıyla engelli indiriminin geçmişe de uygulanması gerektiği görüşündedir. Bu görüşünü “…davacının geçmişe dönük vergi kesintilerinin iadesi istemi yönünden, düzeltme zamanaşımı süresi dikkate alınarak, başvuru tarihinden (04.04.2014) geriye dönük beş yıla (4.4.2009’dan başlayarak) ait engellilik oranına göre indirilmesi gereken gelir vergisi tutarlarının davacıya iade edilmesi gerekirken, davacının 23.01.2014 tarihli başvurusu esas alınarak engellilik indiriminden yararlandırılarak, geçmişe dönük gelir vergisi kesintilerinin iadesi isteminin reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.” (Temyiz sonucunda onanarak kesinleşen Ankara 2.Vergi Mah. 23.10.2014 E:2014/1398, K:2014/1528 sayılı kararı) ile dile getirmiştir. Vergi yargısının görüşü Anayasa ve yasa hükümlerine uygun olan görüştür.
Engellilik indiriminden yararlanmak isteyen ancak işe giriş anında başvuru yapamamış çalışanlar; düzeltme zamanaşımı süresi içinde 5 yıl geriye dönük olarak dilekçeyle başvurarak engellilik indirimi bedellerini talep edebilirler.
Başvurulacak Makamlar
- İllerde; Defterdarlık Gelir Müdürlüğü, (Ankara için Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Gelir ve Kurumlar Vergileri Müdürlüğü)
- Bağımsız Vergi dairesi bulunan ilçelerde; Vergi Dairesi Müdürlüğü,
- Diğer ilçelerde; Mal Müdürlükleri.
Gerekli Belgeler
- Dilekçe
- 5 Yıllık Bordrosu
- Nüfus cüzdanı fotokopisi,
- Geriye doğru 5 yılı kapsayan 30/03/2013 tarih ve 28603 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Özürlülük Ölçütü Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkındaki yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için söz konusu raporun noter tasdikli örneği veya hastane tasdikli örneği.
Başvuru makamlarının red cevabı vermesi veya 60 gün içinde hiç cevap vermemesi halinde idari yargıya başvurmak suretiyle indirim bedellerini dava yoluyla talep edebilirler.
Konu hakkında diğer makalelerimize göz atabilirsiniz. ENGELLİLERİN TAŞIT ALIMLARINDA ÖTV İSTİSNASI
WhatsApp ile ulaşın!
Ticarî araçlarda çalıştırırsanm aracaın vergi burcundan indirim yapılır mı